[1] Maar JOHANNES zei: 'ik verbaas me over je welbespraaktheid en je levensopvattingen, die voor een deel waarlijk niet verwerpelijk zijn; maar wat betreft je mening dat dit leven helemaal geen waarde heeft en enkel een spel is van de grote natuur, - werkelijk, daarin vergis je je zeer! Heb je dan nooit iets over een God gehoord, die hemel en aarde en alles wat zich daarop bevindt uit Zichzelf heeft geschapen? Men ontdekt toch immers gemakkelijk een bepaalde ordening in alles wat bestaat: de doelmatigheid van de ledematen van een dier en meer nog van een mens! Hoe fijn berekend zijn het oog en het oor!
[2] Kun jij, als je maar iets dieper nadenkt, dan aannemen dat dat alleen maar veroorzaakt is door geheel dode en levenloze wetten? O, dan ben je ondanks je vermeende grote wijsheld toch nog z.eer armzalig en dan begrijp ik ook, waarom je dit aardse leven zo verachtelijk en waardeloos vindt! Jij hebt weliswaar met je gezelschap onder vele aanzienlijke moeilijkheden door vele landen gereisd, je hebt veel gezien en ervaren, - maar om het beste deel van het leven heb je je nog nooit bekommerd!
[3] In het begin heb je je alleen voor het materiële levensheil geofferd. Maar het wilde je met lukken, zoals het wel vaker loopt in de wereld; want zo'n bijzonder goede magiër was je niet, en daarvoor bezat je ook veel te weinig van die innerlijke wereldse sluwheid die nodig is om de wereld van de opgang tot aan de ondergang werkelijk te overdonderen. Jij kon dus het aardse levensgeluk, waarvan je vroeger zo vaak gedroomd had, niet bereiken met behulp van je kunst, die zoals reeds gezegd nu niet zo heel bijzonder was, ondanks je verre reizen. En ik zal je de heel eenvoudige reden daarvan ook nog vertellén, opdat je ziet, hoe men door een vast geloof ook het meest innerlijke en verborgene van een mens naar buiten kan brengen.
[4] Kijk, in je hart wist je eigenlijk heel goed, dat je in al je kunsten en wetenschappen niet meer dan een stumper was en het ook niet aandurfde om in een grote stad ten aanschouwe van zeer ontwikkelde, ervaren en verstandige mensen je nietszeggende kunsten uit te voeren, en toch had je alleen maar in die grote steden rijkelijk aardse schatten kunnen verzamelen! Je moest dus steeds zo'n echt dom volk opzoeken, dat je gemakkelijker om je vinger kon winden. Dat heb je soms ook gevonden; maar omdat een dom volk ook altijd een arm volk is, zat het er nooit in dat je winst maakte.
[5] Toen je naar Illyrië kwam en daar vreselijk slechte zaken had gedaan, werd je kwaad. Toen kwam er in het dorp Ragizan een Griek naar je toe, die Athene aanprees en je daar gouden bergen beloofde. Deze Griek was echter een gewone schipper die met zijn boten langs de kust voer, en het was er hem alleen maar om te doen dat hij passagiers naar Athene kreeg voor zijn lege boten. Of jij in Athene iets te winnen had of niet, kon hem niet schelen. Kortom, je bedong de prijs met de Griek voor de reis naar Athene en kwam na een saaie tocht van drie weken gelukkig en goed behouden in Athene aan, waar je in de oude stad, die rijk is aan klassieke kunst, meteen bij je eerste optreden enorm werd uitgefloten.
[6] Dat ergerde jou en je gezelschap zeer, en je begon tengevolge van je ervaringen, als een wijze met de Grieken om te gaan en je vond spoedig veel toehoorders die jou voor wat je vertelde graag zelfs meerdere munten betaalden; want niemand luistert zo graag naar iemand die van zijn reizen vertelt als juist de reislustige Grieken. Toen je dus een tijdlang met de Grieken was omgegaan, maakte je kennis met een soort wijzen die aanhangers waren van de leer van een zekere Diogenes. Die bevielen jou, omdat ze ondanks hun zichtbare armoede zeer opgewekt en goed gehumeurd waren. Het leek jou vreemd dat mensen die in de diepste armoede verkeerden, wijze redevoeringen hielden, en wat eten en drinken betreft steeds uiterst matig waren, zo opgewekt en tevreden konden zijn. Jij begon steeds meer te vragen naar de reden daarvan, en het werd je duidelijk gemaakt.
[7] Toen jij en je gezelschap ingewijd waren in deze levensleer van tevredenheid, besloten jullie al gauw om naar hier terug te gaan, vanwaar je vertrokken was, en om je ergens in de buurt van de stad Caesarea in een nog vrij gebied te vestigen en daar een weliswaar arme, maar toch zo gelukkig mogelijke mensenkolonie te stichten. En zoals jullie ongeveer tien jaar geleden hier zijn aangekomen en je hier hebt gevestigd, zo zijn jullie nog.
[8] Jullie hebben als geboren joden de leer van je vaderen verlaten, die jullie weliswaar nooit serieus in praktijk hebben gebracht omdat jullie het niet eens waren met de handelwijze van de Farizeeën, en jullie hebben die leer van de heidenen aangenomen omdat die jullie wijzer leek te zijn. Op die manier zijn jullie toen echter totaal goddeloos geworden en jullie hebben God vervangen door de macht van de grote natuur. En daarmee denken jullie de steen der wijzen gevonden te hebben!? Maar ik kan je met het beste geweten van de wereld zeggen, dat jullie je daardoor alleen maar steeds verder en verder van God verwijderd hebben!
[9] Als je een waarachtig wijs man bent, som dan nu voor mij maar eens op wat ik sinds mijnjeugd gedaan heb, wat ik heb geleerd, wat ik was en wat ik nu eigenlijk ben! Ik heb jou echter heel kort verteld, en blijkbaar klopte ieder woord, hoe het je ongeveer vanaf je geboorte in de wereld is vergaan, en als de tijd het toe zou laten, had ikje ook haarfijn je hele leven kunnen beschrijven! Oordeel jij nu zelf, wie van ons beiden wijzer is, ik met mijn rotsvaste geloof, of jij met je volle ongeloof!'

«« 176 / 276 »»